—  Mensenrechten  —

Aimé Ovambe, ooit buitenlandse student en nu geëngageerd student

- 31 augustus 2024
“Toen ik aankwam, was het niet gemakkelijk”, zegt Aimé Ovambe, een Kameroense student die in 2021 in België aankwam. Hij is nu studentenvertegenwoordiger in de vereniging van buitenlandse studenten en onderzoekers (UECE) van de Universiteit van Bergen (UMONS). © Joélia Schira.

Aimé Ovambe is een Kameroense student die in 2021 in België is aangekomen. Nu is hij studentenvertegenwoordiger in de vereniging van buitenlandse studenten en onderzoekers (UECE) van de Universiteit van Bergen (UMONS). Zijn verhaal is opmerkelijk en inspirerend en verdient speciale aandacht.

Aimé Ovambe is een drieëntwintigjarige moedige en vastbesloten man. In 2021 liet hij namelijk alles achter hem en vloog hij naar België. Hij heeft hier geen familie of vrienden. Zijn nieuwe leven zit vol onmoglijke uitdagingen en hij staat er alleen voor. Toen Aimé in België kwam studeren, nam hij contact op met de UECE om praktische informatie te krijgen over het leven aan de Belgische universiteiten.

De UECE zorgt voor basisondersteuning 

De UECE is een vereniging zonder winstoogmerk die de rechten van buitenlandse studenten en onderzoekers aan deUMONS vertegenwoordigt. Die vereniging werd opgericht door Poolse studenten van de Polytechnische Faculteit van de UMONS. Ze konden hun draai daar niet vinden, verduidelijkt Ambre Kasonia, voorzitster van de UECE.

Er zijn verschillende doelstellingen. De UECE vecht voor de integratie en de ontwikkeling van buitenlandse studenten en onderzoekers aan de Universiteit van Bergen. De vereniging lost allerlei problemen op die buitenlandse studenten tegenkomen aan de universiteit. De leden organiseren ook verschillende activiteiten, nog volgens de voorzitster.

Een pad vol obstakels

“Toen ik aankwam was het niet gemakkelijk,” zegt Aimé, zonder zijn gerbuikkelijke grote glimlach. “Ik kwam al snel obstakels tegen.” Zijn ingenieursdiploma waarvoor hij 4 jaar in Kameroen heeft gestudeerd wordt hier niet erkend.  Al zijn inspanningen waren dus nutteloos.

Aimé is meer dan gemotiveerd en laat zich niet neerhalen. Hij besloot zich voor te bereiden op het toelatingsexamen aan de Polytechnische Faculteit van de UMONS, dat slechts een week na zijn aankomst in België zou plaatsvinden. Hij werkte hard en slaagde het toelatingsexamen.

“Ik vond het integratieprocess echt moeilijk.”

Zo begon Aimé in september 2021 zijn eerste jaar in de bacheloropleiding voor bio-ingenieur. Hij slaagde met brio voor het toelatingsexamen. Dit is een eerste stap in de goede richting.

Hij moet immers nog werken aan zijn integratie. Aimé zei voorzichtig en met afgewendde blik: “toen ik aankwam was ik helemaal alleen, dus voor mij was de integratie echt moeilijk.”

Inclusie is niet de enige uitdaging die Aimé en de andere internationale studenten moeten overwinnen.

Discriminatie op allerlei vlakken

Buitenlandse studenten en onderzoekers in Belgische universiteiten worden helaas sterk gediscrimineerd, zegt Aimé. Ten eerste moeten buitenlandse studenten bewijzen dat ze voldoende middelen hebben om hun studies en dagelijks leven in België te kunnen financieren.

Geldkwesties liggen altijd gevoelig. Er bestaat wel degelijk armoede in de studentenpopulatie. Volgens de  RTBF  leefde in 2023 iets meer dan 35% van de studenten ingeschreven aan Franstalige Belgische universiteiten in armoede. Om het probleem te verzachten, worden beurzen en ondersteuning aan deze studenten toegekend. Dit geldt echter niet voor buitenlandse studenten.

Pharell Tachago, een medestudent van Aimé, legt uit dat buitenlandse studenten een beurs kunnen krijgen van de Federatie Wallonië-Brussel maar enkel indien ze reeds vijf jaar in België hebben gestudeerd. Binnen die termijn kan een volledig studieparcours afgerond zijn. Wat is dan het nut daarvan? Als buitenlandse studenten financiële moeilijkheden hebben, kan iemand garant staan voor hen. Sinds de nieuwe hervorming van het Marcourt decreet in 2021 zijn de criteria streng, meldt Ambre Kasonia.

Zoals aangegeven op de website vanInfor Jeunes Bruxelles (IJBXL) ) moet de garant meer dan € 2.800 netto per maand verdienen. Volgens de krant ” Le Soir “ > verdiende een gemiddelde Belg in 2023 tussen € 1.339 en € 1.814 netto per maand. Deze bedragen zijn dus echt te beperkt … Bovendien moet een potentiële garant die niet Europa leeft, bewijzen dat hij of zij verwant is met de buitenlandse student, terwijl een garant die in Europa leeft dat niet moet doen, legt Pharell Tachago uit.

De buitenlandse studenten moeten daarna aan een verblijfsvergunning geraken om in België te mogen studeren. Dit visum moet elk jaar in oktober worden verlengd. Het kan enkele maanden duren om die verblijfsvergunning te krijgen.

Maar zonder verblijfsvergunning kunnen de buitenlandse studenten niet veel doen, zegt Aimé. Er is nog een andere vorm van discriminatie ten aanzien van buitenlandse studenten : ze hebben maar één kans om te slagen in hun eerste bachelorjaar terwijl de Belgische studenten daar twee jaar de tijd voor krijgen. “Ik heb een Ivoriaanse vriendin die aan het einde van haar eerste jaar 23 credits had verworven en ze kon zich niet opnieuw inscrhijven, ook al is het normaal toegestaan,” zei Aimé, geërgerd.

We ijveren voor een betere toekomst 

De EUEC verzet zich tegen al deze onrechtvaardigheden. Aimé Ovambe vertegenwoordigt de studenten in de vereniging. Hij legt uit dat hij verantwoordelijk is voor het oplossen van problemen waarmee buitenlandse studenten en onderzoekers binnen UMONS worden geconfronteerd.

Het verhaal van Aimé toont aan dat je nooit moet opgeven.

Opmerking: Dit artikel is geschreven door een student in het tweede jaar van de opleiding Informatie en Communicatie aan de UMONS, als onderdeel van een workshop gecoördineerd door Lorrie D’Addario en Manon Libert.