Op 9 mei was het meteen duidelijk dat het voorstel om een ontmoeting tussen Burundese journalisten in ballingschap te organiseren kon rekenen op enthousiasme. De WhatsApp groep breidde snel uit. De plaats en datum werden snel vastgelegd: 3 augustus, in Brussel. Het doel: elkaar ontmoeten, in dialoog gaan, spreken en bovenal zichzelf heruitvinden.

Dertig journalisten ontmoetten elkaar op de ULB campus (Université Libre de Bruxelles) in het midden van de zomer. Sommigen kwamen uit Duitsland, Frankrijk en zelfs Zweden. Persbazen, onderzoekers en bekende mediafiguren waren present: Antoine Kaburahe, oprichter van de krant ” Iwacu “, Alexandre Niyungeko, voorzitter van de Burundese vereniging van journalisten (en lid van de redactie van ” Latitudes “), Annick Nsabimana en Anne Niyuhire uit Zweden, en Elyse Ngabire, in balingschap in Frankrijk. Maar er waren nog veel andere geïnteresseerden.

Woede, gemis en heimwee

Ze hebben allemaal heimwee voor hun land. Dit is bijvoorbeeld het geval van Edouard Nkurunziza, onderzoeksjournalist die 33 oud is en die sinds 2020 als vluchteling in Frankrijk verblijft. Deze voormalige verslaggever van ” Iwacu ” legt uit dat hij het veldonderzoek ” mist “ en dat hij gefrustreerd is omdat bepaalde onderwerpen niet aan bod komen, terwijl andere slechts oppervlakkig behandeld worden. ” Ik wist hoe ik ermee moest omgaan “, zegt hij.

Verderop staat er een veertigjarige politieke journalist, die in Duitsland in ballingschap is en die vroeger werkte voor de Burundese nationale radio en televisie. Ze praat over haar ” woede “ omdat zij geen interviews meer kan voeren met de politici die aan de macht zijn en hun tegenstanders, om hen te confronteren met hun eigen tegenspraken.

Hoe kun deze mensen hun beroep blijven uitoefenen als ze duizenden kilometers verwijderd zijn van hun land? Dat is een heel goede vraag. Ten eerste, door met elkaar te spreken. ” Het organiseren van deze bijeenkomst is voor ons de beste manier om de vrijheid van informatie te verdedigen “, zei een jonge journalist die sinds kort in ballingschap leeft.

Tijdens deze bijeenkomst werden er verschillende toespraken gehouden in alle vrijheid. Antoine Kaburahe, die al voor de tweede keer in ballingschap verkeert, vroeg aan iedereen om de moed en energie te vinden om weer op gang te komen. Alexander Niyungeko’s denkt hetzelfde, hij nodigt de verbannen journalisten uit om de rug te rechten: ” Ik steun jullie en ik zal er zijn voor jullie als jullie iets willen opbouwen. “

Maar hoe?

Er werden veel vragen gesteld tijdens de bijeenkomst die vijf uur duurde. Hoe kunnen wij lokaal nieuws brengen als we niet ter plekke zijn? Hoe kunnen wij veilig informatie uitwisselen? Hoe geven we informatie door aan een populatie die nauwelijks of niet verbonden is met het internet? Via welke media kunnen we mensen bereiken of welke vorm van journalistiek moet de voorkeur krijgen? Hoe kunnen wij blijven werken vanuit Europa en genoeg geld verdienen om goed te kunnen leven?

“Europa biedt onderdak aan vele journalisten die in hun land voor vervolging zijn gevlucht. Maar al te vaak krijgen ze niet de steun om hun werk goed te blijven doen – en uiteindelijk gooien sommigen de handdoek in de ring,” betreurt de Nederlandse schrijver Toon Vos.

Deze bijeenkomst die vijf uur duurde is de eerste, ” maar niet de laatste “ zeiden verschillende deelnemers. De bijeenkomst werd afgesloten op een hoopvolle noot:

“Ballingschap in Europa was onvermijdelijk voor ons. Dankzij deze bijeenkomst zullen we in staat zijn om nieuws te brengen dat gericht is op de essentie, een educatieve journalistiek die vragen oproept zonder een standpunt op te leggen. Het is van cruciaal belang om onafhankelijke journalistiek te handhaven, een constante strijd te voeren tegen de invloed van alle machten, ook onzichtbare machten zoals het conformisme. Het is onze taak om nieuws te brengen aan de Burundese bevolking dankzij onze expertise, onderzoeken, brede en baanbrekende verslaggeving, terwijl we de valkuil van de demagogie vermijden. We gaan daarin slagen omdat de Burundezen onze inbreng nodig hebben”, zeiden ze bij het afsluiten van de gezellige bijeenkomst.