Rachel Hebun Özdemir : « Ik blijf vechten tegen de lange arm van Erdogan »
Rachel Hebun Özdemir is een verbannen journalist die in het verleden kritiek heeft geuit op Recep Tayyip Erdoğan. Het korte verhaal van een journaliste en schrijfster die een zware prijs betaalde voor persvrijheid en vrijheid van meningsuiting.
Rachel Hebun Özdemir is een persoon met meerdere identiteiten. Ze is een verdedigster van het recht op leven, een anti-oorlogsactiviste en een dienstweigeraar. Er lopen verschillende rechtszaken tegen haar in Turkije en een van deze rechtszaken is aangespannen door Voorzitter van Turkije Erdoğan.
In 2010 stond Özdemir terecht in Turkije omdat zij de dienstplicht had geweigerd. Zij werd hiervoor vele malen vastgehouden. Ze werd ook sociaal geïsoleerd door de officiële instanties tot ze Turkije verliet. Rachel is een journaliste die de vrijheid van meningsuiting verdedigt. Ze berichtte ook over democratische en vreedzame protesten. In 2013 volgde ze het Gezi Park verzet op de voet. In 2014 moest ze afscheid nemen van een krant omdat ze in een column kritiek uitte op Erdoğan. Op 20 juli 2015 overleefde ze, met verwondingen, het bloedbad in Suruç, waar studenten zich verzamelden om mee te helpen aan de reconstructie van Kobane.
Ik kon na die dag jarenlang geen camera meer oppakken.
Het bloedbad van Suruç was een aanval door Islamitische Staat. Rachel volgde de persconferentie in Suruç als journaliste. Ze publiceerde in 2016 haar getuigenis en de achtergrond van het bloedbad in een boek met de titel « No Dream will remain unfinished ». Ze draagt ook nog steeds een litteken van die dag op haar lichaam. Hoewel het haar pijn doet om nu over het achtergebleven trauma te praten, zegt Rachel : « Ik kon na die dag jarenlang geen camera meer oppakken », en dat vat goed het trauma samen dat ze heeft ervaren.
Als journaliste met kritiek op de Turkse regering heeft ze twee belangrijke dossiers gepubliceerd. « Erdogan’s Long Arm », over bedreigingen en aanvallen van de Turkse inlichtingendienst tegen verbannen journalisten en dissidenten, en « The Great Shutdown », over de regimewisseling die op 15 juli 2016 plaatsvond. Door dat werk werd ze van tijd tot tijd bedreigd. Toen ze in Turkije was, werden haar sociale media accounts vele malen geblokkeerd door de Turkse overheid met als reden dat ze « de nationale veiligheid bedreigden ».
Deze bedreigingen in Turkije vormden de aanleiding voor haar ballingschap.
Een nieuw land en nieuw beginnen
Rachel verliet Turkije in april 2017. Hoewel ze haar journalistieke werk nog een tijdje voortzette in Duitsland, moest ze er toch even tussenuit. Ze was in een nieuw land en moest opnieuw beginnen. Later kwam ze openlijk uit de kast als transgender, en werd vrouw. In 2022 keerde Rachel terug naar de journalistiek en publiceerde speciale dossiers en studies op haar YouTube-kanaal.
Ik vroeg aan Rachel of het moeilijk is om journaliste in ballingschap te zijn. Ze antwoordde : « Het is moeilijk, maar ik moet vechten voor democratie, gelijkheid, vrede en gerechtigheid, ik wil dat mensen de waarheid kennen. »
Wij, verbannen journalisten, blijven vasthouden aan de waarheid, wat ze ons ook bedreigen, intimideren of bang maken.
We spraken ook met Rachel over hoe het voelt om te leven met en om te gaan met bedreigingen. Rachel zei : « Erdoğan en zijn regime blijven liegen tegen het publiek om te overleven. Ze haten degenen die de waarheid schrijven. Wij, verbannen journalisten, blijven vasthouden aan de waarheid, wat ze ons ook bedreigen, intimideren of bang maken. De mensen die in Turkije wonen, krijgen meestal toegang tot de waarheid via de verbannen journalisten. Er is een massale black-out in Turkije. Er is een mediawerkelijkheid waar Erdoğan 95 procent van controleert. Daarom stoort het vertellen van de waarheid hen. Omdat wij journalisten percepties en herinneringen verstoren. Daarom werden er verbannen journalisten bedreigd en fysiek mishandeld. Ik ben solidair met mijn collega’s. Ik vervolg mijn weg met de moed die ik krijg van de waarheid. »
Rachel schrijft momenteel ook een nieuw boek. Ze blijft werken als journaliste en bereidt zich voor om naar de universiteit te gaan in Duitsland, waar ze in ballingschap leeft. Rachel blijft strijdvaardig : « Als Erdoğan-vluchtelinge die al zes jaar in ballingschap leeft, blijf ik vechten tegen Erdoğan en zijn lange arm.”
Maar Rachel is ook veel meer dan haar identiteit als journaliste.